آيات مهدو.ی : آیه 39 سوره انفال

سوره انفال آيه 39(مشاهده آیه)

وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّىٰ لَا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُ لِلَّهِ ۚ فَإِنِ انْتَهَوْا فَإِنَّ اللَّهَ بِمَا يَعْمَلُونَ بَصِيرٌ
و (ای مؤمنان) با کافران بجنگید تا دیگر فتنه و فسادی نماند و آیین همه دین خدا گردد، و چنانچه دست (از کفر) کشیدند خدا به اعمالشان بیناست.

نام تفسیر	شرح تفسیر
أطيب البيان في تفسير القرآن	تنبيه- غرض اصلى الهى از بعث رسل بالاخص حضرت حتمى صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم هدايت بشر بدين مقدس الهى است كه دين اسلام مطابق مذهب شيعه اثنى عشرى باشد و عبادت و بندگى و رفع ظلم و فساد از روى زمين است چنانچه ميفرمايد ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ ذاريات آيه 56، و نيز ميفرمايد در چند موضع قرآن در سوره توبه آيه 33 هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى‏ وَ دِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ و در سوره فتح عين اين عبارت و بجاى و لو كره المشركون ميفرمايد وَ كَفى‏ بِاللَّهِ شَهِيداً آيه 28، و در سوره صف عين عبارت سوره برائت است در آيه 9، و تا كنون اين غرض تحقق نيافته از اول دنيا الى زماننا هذا و نقض غرض هم بر خداوند محال است و اين غرض بضرورت مذهب شيعه و اخبار متواتره بين الفريقين پس از ظهور حضرت بقيه اللَّه عجل اللَّه تعالى فرجه و بعقيده ديگران تعبير بمصلح كل ميكنند و البته كسانى كه در ظهور آن حضرت بشرف دين حق مشرف ميشوند نسل همين كفار و معاندين هستند و براى بوجود آمدن اين نسل تكليف جهاد در دوره غيبت برداشته شده زيرا اين معنى علمش مختص بخدا و رسول و امام است و كسانى كه در بليات از امم سابقه هلاك ميشدند يا در جهاد كشته ميشدند كسانى بودند كه در نسل آنها مؤمنى بوجود نميآمد و شواهد بر اين دعوى در آيات و اخبار بسيار داريم و قبلا متعرض شديم مثلا كلام نوح [ع‏] در سوره نوح عرض ميكند وَ قالَ نُوحٌ رَبِّ لا تَذَرْ عَلَى الْأَرْضِ مِنَ الْكافِرِينَ دَيَّاراً إِنَّكَ إِنْ تَذَرْهُمْ يُضِلُّوا عِبادَكَ وَ لا يَلِدُوا إِلَّا فاجِراً كَفَّاراً و در حرب حضرت امير [ع‏] با معاوية در ليلة الحرير و فرمايش حضرت بمالك اشتر، و در حرب حضرت ابى عبد اللَّه با لشكر كربلا كه قبلا اشاره شد بناء على هذا مى‏گوييم: وَ قاتِلُوهُمْ اگر چه بظهور بدوى مرجع ضمير هم كفار قريش است لكن بقرينه حَتَّى لا تَكُونَ فِتْنَةٌ كه مراد از فتنه فساد است كه شامل كفر و شرك و ضلالت و ظلم و فسق و فجور ميشود و بايد تمام اينها از روى زمين كنده و ريشه‏كن شود و اين خصيصه حضرت بقية اللَّه [عج‏] است پس امر و قاتلوهم متوجه باصحاب آن حضرت است و مرجع ضمير هم تمام كفار و ارباب ضلال و ظلمه و فساق و فجار است وَ يَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُ لِلَّهِ كه در اخبار متواتره دارد يملأ الارض قسطا و عدلا بعد ما ملئت ظلما و جورا و اخبارى كه در تفسير اين آيه باين معنى شده بسيار است: 1- طبرسى ميگويد (روى زرارة و غيره عن ابى عبد اللَّه عليه السّلام قال لم يجي‏ء تأويل هذه الاية و لو قام قائمنا بعد سيرى من يدركه ما يكون من تأويل هذه الاية و ليبلغنّ دين محمد صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم ما بلغ الليل حتى لا يكون مشرك على ظهر الارض كما قال اللَّه تعالى يَعْبُدُونَنِي لا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئاً) و در برهان قريب بهمين مفاد اخبارى نقل ميكند از كلبى و عياشى و عبد الاعلى الحلبى از حضرت باقر و حضرت صادق عليهما السلام و چون بسيار مفصل است اين مختصر گنجايش نقل آنها را ندارد مراجعه كنيد فَإِنِ انْتَهَوْا اين جمله دلالت ميكند كه در زمان ظهور توبه قبول ميشود لكن اگر از روى حقيقت باشد نه از روى نفاق زيرا حضرت مأمور بباطن است نه ظاهر مثل آباء طيّبين او [ع‏] كه مأمور بظاهر بودند لذا ميفرمايد فَإِنَّ اللَّهَ بِما يَعْمَلُونَ بَصِيرٌ اگر حقيقت است قبول و اگر نفاق است مردود.
تفسير نمونه	در تفسيرهاى اهل سنت و تفاسير مختلف شيعه از امام صادق عليه السّلام چنين نقل شده كه فرمود: «تأويل و تفسير نهايى اين آيه هنوز فرا نرسيده است، و هنگامى كه قائم ما قيام كند كسانى كه زمان او را درك كنند تأويل اين آيه را خواهند ديد، به خدا سوگند كه در آن موقع دين محمد صلّى اللّه عليه و آله به تمام نقاطى كه شب پوشش آرام بخش خود را بر آن مى‏افكند خواهد رسيد تا در سراسر روى زمين مشرك و بت پرستى باقى نمان
تفسيرجوامع الجامع	وَ قاتِلُوهُمْ حَتَّى لا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَ يَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُ لِلَّهِ و با آنها پيكار كنيد تا در ميان آنها شرك وجود نداشته باشد و همه اديان باطل نابود شده و تنها دين اسلام پايدار بماند. امام صادق عليه السّلام مى‏فرمايد: تأويل و تفسير نهايى اين آيه هنوز فرانرسيده است و هنگامى كه قائم ما قيام كند كسانى كه زمان او را دريابند، تأويل اين آيه را خواهند ديد، به خدا سوگند كه در آن موقع دين محمّد صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم به تمام نقاطى كه شب پوشش خود را بر آن مى‏افكند خواهد رسيد تا در پهنه گيتى شرك و بت‏پرستى باقى نماند.
تفسیر احسن الحدیث	در مجمع البيان از امام صادق عليه السّلام نقل شده: تأويل اين آيه هنوز نيامده است اگر قائم ما قيام كند، آنان كه او را درك مى‏كنند پياده شدن اين آيه را مى‏بينند و دين محمّد صلّى اللَّه عليه و آله بهر جا كه شب رسيده است مى‏رسد تا در روى زمين مشركى نماند ..
-تفسیر روشن تفسیر اثنی عشری-تفسیر شریف لاهیجی-تفسیر عاملی-تفسیر منهج-تفسیر نمونه-تفسیر نور-تفسیر جامع-تفسیر کوثر	در مجمع و عياشى از حضرت صادق عليه السّلام انّه قال لم يجئ تأويل هذه الاية، و لو قد قام قائمنا بعد سبرى من يدركه ما يكون من تأويل هذه الاية و ليبلغنّ دين محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم ما بلغ اللّيل حتّى لا يكون مشرك على ظهر الارض كما قال: يعبدوننى لا يشركون بي شيئا. «2» زراره روايت نمايد از حضرت صادق عليه السّلام كه آن سرور فرمود: تأويل اين آيه هنوز واقع نشده، بلكه آن در زمانى باشد كه قائم ما به امر دين قيام نمايد وصيت دين محمد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را به جميع اقطار و اكناف عالم رساند كه هيچ شرك روى زمين باقى نماند.